Επιγαστρική Κήλη

Αν και όχι ιδιαίτερα συχνός τύπος κήλης, η επιγαστρική κήλη χαρακτηρίζεται από υψηλό κίνδυνο περίσφιξης, μια σοβαρή και δυνητικά απειλητική για τη ζωή επιπλοκή, κι ως εκ τούτου δεν πρέπει να αμελείται αλλά αντίθετα να αντιμετωπίζεται χειρουργικά χωρίς καθυστέρηση.

Χάρη σε νέες, ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές και εξελιγμένα πλέγματα από καινοτόμα υλικά, η χειρουργική αποκατάσταση της επιγαστρικής κήλης είναι σήμερα ασφαλέστερη, αμεσότερη και πιο αποτελεσματική από ποτέ.

Τι είναι η επιγαστρική κήλη;

Η επιγαστρική κήλη εμφανίζεται κατά μήκος της επονομαζόμενης «λευκής γραμμής» που συνδέει το στέρνο με τον ομφαλό. Μικροί φυσικοί χώροι που μοιάζουν με σχισμές κατά μήκος της «λευκής γραμμής» θεωρούνται φυσιολογικοί και διαμέσου αυτών διέρχονται αγγεία και νευρικές ίνες, συνδέοντας τον υποδόριο λιπώδη ιστό με τον προπεριτοναϊκό ιστό. Ακριβώς μέσα από αυτά τα απονευρωτικά διαστήματα, μπορεί να προβάλει κάποιο ενδοκοιλιακό σπλάχνο (έντερο), σχηματίζοντας την κήλη. Η επιγαστρική κήλη εμφανίζεται στο 2%-3% του πληθυσμού, κυρίως στους άνδρες.

Αίτια – Παράγοντες κινδύνου

Η επιγαστρική κήλη μπορεί να προκύψει ως συνέπεια συγγενών ανατομικών ιδιαιτεροτήτων ή εξωγενών παραγόντων που συντελούν στην αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης.

Ορισμένοι παράγοντες κινδύνου για τη δημιουργία ομφαλοκήλης είναι οι εξής:  

• Κληρονομικότητα
• Αρσενικό φύλο
• Κάπνισμα
• Άρση βάρους
• Χρόνιος βήχας
• Παχυσαρκία
• Κυστική ίνωση
• Χρόνιες πνευμονικές παθήσεις
• Προηγούμενη εγχείρηση στην κοιλιακή χώρα
• Διαταραχές κολλαγόνου

Ποια είναι τα συμπτώματα της επιγαστρικής κήλης;

Η επιγαστρική κήλη εκδηλώνεται κυρίως ως μάζα στο κοιλιακό τοίχωμα, συνήθως διαμέτρου 2 ως 4 εκατοστών, ενώ σε πιο προχωρημένες περιπτώσεις μπορεί να φτάσει έως και τα 15 εκατοστά.

Το κοιλιακό άλγος είναι το πιο κοινό σύμπτωμα σε ασθενείς με επιγαστρική κήλη. Συνήθως, ο πόνος περιορίζεται τοπικά στην άνω κοιλιακή χώρα, ενώ πιο σπάνια γίνεται έντονος και  βαθύς. Ο κοιλιακός πόνος μπορεί να επεκταθεί στο στήθος και την πλάτη. Ο βαθμός του πόνου σχετίζεται με τη διατροφή και τη βαριά σωματική εργασία, ειδικά όταν ο ασθενής ξαπλώνει, ο πόνος συχνά μειώνεται ή εξαφανίζεται. Η σοβαρότητα του πόνου στην κοιλιά δεν έχει να κάνει με το μέγεθος της κήλης. Μερικές φορές, αν και η κήλη είναι μικρή, τα συμπτώματα είναι πιο σοβαρά.

Άλλα συμπτώματα που μπορεί να εκδηλωθούν, είναι η ναυτία κι ο έμετος, ενώ ενδέχεται στην περιοχή της κήλης να βιώνεται ευαισθησία και σκληρία κατά την ψηλάφηση.

Αν δεν υπάρξει έγκαιρη αντιμετώπιση της επιγαστρικής κήλης, ελλοχεύει ο κίνδυνος περίσφιξής της, κατά την οποία διακόπτεται η αιμάτωση του σπλάχνου που προπίπτει με συνέπεια να προκληθεί νέκρωσή του και περιτονίτιδα. Αυτή είναι μια επείγουσα ιατρική κατάσταση που χρήζει άμεσης χειρουργικής αντιμετώπισης.

Πώς γίνεται η διάγνωση της επιγαστρικής κήλης;

Οι περισσότεροι ασθενείς μπορούν να διαγνωστούν κατά τη φυσική εξέταση και θα πρέπει από το ιατρό. Ωστόσο, αν η κήλη είναι μικρή σε μέγεθος ή ο ασθενής είναι παχύσαρκος η φυσική εξέταση ενδέχεται να μην είναι επαρκής για να τεθεί οριστική διάγνωση.

Σε αυτήν την περίπτωση, διενεργούνται απεικονιστικές του κοιλιακού τοιχώματος, όπως υπερηχογράφημα ή αξονική τομογραφία, για να επιβεβαιωθεί η διάγνωση.

Πώς αντιμετωπίζεται η επιγαστρική κήλη;

Η αποκατάσταση μιας κήλης γίνεται χειρουργικά και έχει δυο βασικούς στόχους:

• να επιλυθεί η κήλη και
• να διορθωθεί αδύναμο τμήμα του μυϊκού τοιχώματος, το οποίο επέτρεψε το σχηματισμό της κήλης, εμποδίζοντας τους εσωτερικούς ιστούς να προβάλουν δι’ αυτού στο μέλλον.

Συνήθως, η χειρουργική αποκατάσταση αφορά ασθενής που είτε θέλουν να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής τους δίνοντας οριστική λύση στο πρόβλημά τους, ή κήλες μέτριας έως υψηλής επικινδυνότητας να περισφιχθούν.

Η χειρουργική αποκατάσταση μιας κήλης μπορεί να πραγματοποιηθεί τόσο με συμβατική ανοικτή επέμβαση, με λαπαροσκοπικό χειρουργείο (τεχνική TAPP) ή ενδοσκοπικά (τεχνική  TEP). Η επιλογή της προσέγγισης έχει να κάνει πρώτιστα με τις ενδείξεις του ασθενούς και σε δεύτερο λόγο με τις επιθυμίες και τους στόχους του.

Η ανοικτή αποκατάσταση μιας κήλης πραγματοποιείται υπό γενική ή τοπική αναισθησία, μέσω μιας τομής μήκους περίπου 5-10 εκατοστών. Ο χειρουργός ωθεί τον ιστό ή το σπλάχνο που προβάλει από το κοιλιακό τοίχωμα στην φυσιολογική του θέση και προχωρά στην επιδιόρθωση της βλάβης στο κοιλιακό τοίχωμα, συχνά τοποθετώντας ένα ειδικό, ενισχυτικό πλέγμα.

Η λαπαροσκοπική και η ενδοσκοπική αποκατάσταση μιας κήλης, συνιστούν ελάχιστα επεμβατικές προσεγγίσεις, οι οποίες διακρίνονται για μια σειρά πλεονεκτημάτων αναφορικά με την αποφυγή επιπλοκών κατά το χειρουργείο και την ανάρρωση του ασθενούς.
Τα κύρια πλεονεκτήματα της ελάχιστα επεμβατικής αποκατάστασης της κήλης είναι τα εξής:

• Αποφεύγεται η μεγάλη τομή και η απώλεια αίματος/ανάγκη μετάγγισης που τη συνοδεύει.
• Ο πόνος μετά το χειρουργείο είναι μειωμένος.
• Η παραμονή στο νοσοκομείο κρατά λιγότερο και ο ασθενής μπορεί πιο άμεσα να κινητοποιηθεί και να επιστρέψει στο σπίτι του.
• Η επάνοδος σε καθημερινές δραστηριότητες, όπως η οδήγηση και η εργασία, είναι ταχύτερη.
• Ο κίνδυνος τραυματισμού κάποιου σπλάχνου ή άλλων ανατομικών δομών κατά το χειρουργείο ελαχιστοποιείται.
• Το αισθητικό αποτέλεσμα είναι πολύ καλύτερο, καθώς δεν απαιτείται μεγάλη τομή στην κοιλιά.

Τι είναι η μέθοδος TAPP;

Η διακοιλιακή προπεριτοναϊκή αποκατάσταση (Transabdominal Pre-peritoneal Repair ή TAPP) πραγματοποιείται λαπαροσκοπικά και υπό γενική αναισθησία. Ο χειρουργός ανοίγει τρεις μικρές οπές στην κοιλιά του ασθενούς, μέσω των οποίων εισάγει ειδικά, λαπαροσκοπικά εργαλεία για να ανατάξει την κήλη και στη συνέχεια να τοποθετήσει ένα ειδικό πλέγμα στο εξασθενημένο σημείο του κοιλιακού τοιχώματος.

Τι είναι η μέθοδος TEP;

Η ολική εξωπεριτοναϊκή αποκατάσταση (Totally Extra Peritoneal ή TEP) διενεργείται υπό γενική αναισθησία, μέσω τριών οπών που ανοίγει ο χειρουργός κάτω από τον ομφαλό. Όπως και στην περίπτωση της TAPP έτσι και κατά την TEP, ο χειρουργός πρώτα ανατάσσει την κήλη και στην συνέχεια προχωρά στην τοποθέτηση πλέγματος. Η διαφορά της TEP, ωστόσο, είναι ότι η όλη διαδικασία πραγματοποιείται κάτω από τους κοιλιακούς μύες, δίχως να κοπεί το περιτόναιο.

Τι είναι η τεχνική διπλού πλέγματος;

Σε ορισμένες περιπτώσεις κι εφόσον συνάδουν οι ενδείξεις, υπάρχει πλέον η δυνατότητα τοποθέτησης ενός ειδικού πλέγματος με δυο όψεις. Χάρη στη διπλή του επιφάνεια, το εν λόγω πλέγμα μπορεί να πιάσει και τις δυο πλευρές του κοιλιακού τοιχώματος επιτυγχάνοντας καλύτερη στήριξη στο ασθενές σημείο του κοιλιακού τοιχώματος, όπου και σχηματίστηκε η κήλη.

Η ισχυρότερη αυτή στήριξη κι ενσωμάτωση του διπλού πλέγματος στο κοιλιακό τοίχωμα μειώνει τις πιθανότητες επανεμφάνισης της κήλης κι επομένως ενός νέου χειρουργείου.