Εκκολπωματίτιδα

Γενικά

Η εκκολπωματίτιδα του παχέος εντέρου προκαλείται από φλεγμονή εκκολπωμάτων, δηλαδή μικρών κηλών, σαν σάκοι ή θύλακες, που σχηματίζονται σε αδύναμα σημεία στο τοίχωμα του παχέος εντέρου.
Η εκκολπωμάτωση του παχέως εντέρου είναι η πάθηση στην οποία σχηματίζονται εκκολπώματα στο παχύ έντερο, αλλά δε φλεγμαίνουν. Συνήθως είναι ασυμπτωματικά, αλλά μπορεί να προκαλέσουν κοιλιακό άλγος (πόνο) ή γενικά ήπια γαστρεντερικά συμπτώματα.

Περίπου το 60% των ατόμων ηλικίας άνω των 60 ετών εκτιμάται ότι έχουν εκκολπωμάτωση, εκ των οποίων ένα ποσοστό έως και 25% είναι πιθανό αναπτύσσει εκκολπωματίτιδα. Σύμφωνα με μελέτες, περίπου το 5% με 10% των ασθενών με εκκολπωμάτωση αναπτύσσουν στην πορεία της νόσου συμπτωματική εκκολπωματίτιδα.

Τύποι εκκολπωματίτιδας

Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι εκκολπωματίτιδας:

  • Η μη επιπλεγμένη εκκολπωματίτιδα χαρακτηρίζεται από φλεγμονή των εκκολπωμάτων στο βλεννογόνο και τον υποβλεννογόνιο χιτώνα κατά μήκος της πεπτικής οδού, χωρίς τη δημιουργία αποστημάτων ή άλλων επιπλοκών.
  • Η επιπλεγμένη εκκολπωματίτιδα χαρακτηρίζεται από τη δημιουργία αποστημάτων στο τοίχωμα του παχέος εντέρου. Η φλεγμονή εξαπλώνεται στο τοίχωμα του εντέρου και μπορεί να υπάρχουν διατρήσεις σε σημεία αυτού, με αποτέλεσμα την ανάπτυξη περιτονίτιδας. Επίσης, είναι δυνατόν να προκληθεί στένωση ή και απόφραξη του εντέρου ως συνέπεια της φλεγμονής.

Αίτια – Παράγοντες κινδύνου

Η εκκολπωματίτιδα προκαλείται, όταν μικροί θύλακες, που σχηματίζονται στο έντερο και ονομάζονται εκκολπώματα, επιμολύνονται και φλεγμαίνουν.

Η εμφάνιση εκκολπωμάτωσης συνδέεται με την ύπαρξη υψηλής ενδοκοιλιακής πίεσης σε συνδυασμό με τον εκφυλισμό του τοιχώματος του παχέος εντέρου με την πάροδο των ετών.

Άλλοι παράγοντες που ευνοούν την εκκολπωματίτιδα είναι οι εξής:

  • Διατροφή φτωχή σε φυτικές ίνες
  • Δυσκοιλιότητα
  • Κάπνισμα
  • Καθιστική ζωή
  • Αλλαγές στο μικροβίωμα του εντέρου
  • Συχνή λήψη μη-στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων

Ποια είναι τα συμπτώματα της εκκολπωματίτιδας;

Αν και τις περισσότερες φορές η εκκολπωμάτωση είναι ασυμπτωματική, ενίοτε οι ασθενείς μπορεί να παρουσιάσουν συμπτώματα όπως μετεωρισμό (φούσκωμα), κράμπες ή δυσκοιλιότητα.

Τα συμπτώματα της εκκολπωματίτιδας συνήθως εμφανίζονται ξαφνικά και επιδεινώνονται τις επόμενες ημέρες. Το πιο κοινό σύμπτωμα της εκκολπωματίτιδας είναι το κοιλιακό άλγος (πόνος) στην αριστερή πλευρά της κοιλιάς.

Άλλα συμπτώματα της εκκολπωματίτιδας είναι τα εξής:

  • Πυρετός
  • Ρίγη
  • Ναυτία, έμετος
  • Αίμα στα κόπρανα
  • Δυσκοιλιότητα
  • Αίσθημα κόπωσης

Πώς γίνεται η διάγνωση της εκκολπωματίτιδας;

Η διάγνωση της εκκολπωματίτιδας μπορεί να είναι δύσκολη επειδή έχει κοινά συμπτώματα με άλλες παθήσεις, όπως π.χ. η σκωληκοειδίτιδα.

Επί υποψίας εκκολπωματίτιδας, μετά τη λήψη του ιατρικού ιστορικού και τη φυσική εξέταση, ο ιατρός μπορεί να ζητήσει μια σειρά από εργαστηριακές κι απεικονιστικές εξετάσεις, όπως:

  • Εξετάσεις αίματος, ούρων και κοπράνων για να ανιχνευθεί ενδεχόμενη λοίμωξη
  • Ενδοσκοπική εξέταση του εντέρου (κολονοσκόπηση – σιγμοειδοσκόπηση)
  • Υπερηχογράφημα κοιλίας
  • Αξονική τομογραφία

Πώς αντιμετωπίζεται η εκκολπωματίτιδα;

Η εκκολπωμάτωση αντιμετωπίζεται με αλλαγές στον τρόπο ζωής, ώστε να εξαληφθούν οι παράγοντες κινδύνου εμφάνισης εκκολπωματίτιδας (υπερβολικό βάρος, διατροφή φτωχή σε φυτικές ίνες, καθιστική ζωή και κάπνισμα).

Η εκκολπωματίτιδα απαιτεί ειδική ιατρική φροντίδα και το θεραπευτικό πλάνο διαμορφώνεται ανάλογα με τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων.

Τα ήπια συμπτώματα ενδέχεται να αντιμετωπιστούν με φαρμακευτική αγωγή (αντιβιοτικά) από του στόματος, χωρίς να χρειαστεί νοσηλεία του ασθενούς.

Επί μετρίων ως σοβαρών συμπτωμάτων, ο ασθενής θα πρέπει να νοσηλεύεται ώστε να λάβει ενδοφλέβια αντιβιοτική και λοιπή υποστηρικτική αγωγή.

Αν η εκκολπωματίτιδα επιμένει, τα επεισόδια επαναλαμβάνονται ή υπάρχουν επικίνδυνες επιπλοκές (διάτρηση ή απόφραξη του εντέρου, απόστημα ή συρίγγιο), τότε επιλέγεται η οδός της χειρουργικής αφαίρεσης του τμήματος του παχέος εντέρου που πάσχει.

Η επέμβαση εκλογής ονομάζεται κολεκτομή και ανάλογα με τις ενδείξεις του ασθενούς, μπορεί να γίνει με ανοικτό χειρουργείο, λαπαροσκοπικά ή ρομποτικά.

Τι είναι η λαπαροσκοπική κολεκτομή;

Σε αντίθεση με το ανοικτό χειρουργείο, το οποίο περιλαμβάνει μια μεγάλη τομή στην κοιλιά, η λαπαροσκοπική κολεκτομή πραγματοποιείται διαμέσου 4 οπών μεγέθους 0,5-1 εκατοστού που ανοίγονται στην κοιλιά του ασθενούς.

Μέσα από αυτές τις οπές, ο χειρουργός εισάγει τα ειδικά λαπαροσκοπικά εργαλεία, συμπεριλαμβανομένου του λαπαροσκοπίου, το οποίο διαθέτει ενσωματωμένη ψηφιακή κάμερα παρέχοντας μεγεθυμένη εικόνα του χειρουργικού πεδίου.

Ως ελάχιστα επεμβατική μέθοδος, η λαπαροσκοπική κολεκτομή χαρακτηρίζονται από σημαντικά πλεονεκτήματα, όπως:

  • Ελάχιστη απώλεια αίματος, δίχως ανάγκη για μετάγγιση
  • Λιγότερο μετεγχειρητικό πόνο
  • Μικρότερη παραμονή στο νοσοκομείο
  • Ταχύτερη ανάρρωση κι επάνοδο στις καθημερινές δραστηριότητες
  • Ελαχιστοποίηση του κινδύνου επιπλοκών
  • Βέλτιστο αισθητικό αποτέλεσμα, χωρίς ευμεγέθεις ουλές

Τι είναι η ρομποτική κολεκτομή;

Η εξέλιξη της λαπαροσκοπικής κολεκτομής είναι η διενέργειά της με την υποβοήθηση ειδικού, χειρουργικού ρομποτικού συστήματος, το οποίο προσφέρει επιπλέον δυνατότητες στο χειρουργό.

Ποια είναι η πρόγνωση για την εκκολπωματίτιδα;

Στις περισσότερες περιπτώσεις, η εκκολπωματίτιδα υποχωρεί γρήγορα και πλήρως με τη θεραπεία, ακόμα κι όταν είναι επιπλεγμένη. Μόνο στην εξαιρετικά σπάνια περίπτωση διάτρησης του εντέρου ή ρήξης αποστήματος υφίσταται ο κίνδυνος απειλητικών για τη ζωή επιπλοκών.