Νόσος του Crohn

Γενικά

Η νόσος του Crohn είναι μια φλεγμονώδης νόσος του εντέρου και μπορεί να προσβάλει οποιοδήποτε σημείο του πεπτικού συστήματος, αν και συνήθως εκδηλώνεται στον ειλεό, δηλαδή το τελικό τμήμα του λεπτού εντέρου που συνδέεται με το παχύ.

Εμφανίζεται ως αποτέλεσμα απορρύθμισης του ανοσοποιητικού συστήματος, ωστόσο τα ακριβή αίτια της νόσου παραμένουν άγνωστα. Μπορεί να υπάρχει μια γενετική και κληρονομική συνιστώσα, αν και οι περισσότεροι ασθενείς δεν έχουν οικογενειακό ιστορικό της νόσου.

Ποια είναι τα συμπτώματα της νόσου του Crohn;

Το βασικό γνώρισμα της νόσου είναι η φλεγμονή που συνήθως επηρεάζει την εσωτερική επένδυση του βλεννογόνου, αλλά μπορεί να εκδηλωθεί οπουδήποτε στο πεπτικό σύστημα, σε αντίθεση με την ελκώδη κολίτιδα, μια άλλη φλεγμονώδη νόσο του εντέρου, που περιορίζεται στην εσωτερική επένδυση του παχέος εντέρου.

Τόσο η νόσος του Crohn, όσο και η ελκώδης κολίτιδα έχουν παρόμοια συμπτώματα που δυσχεραίνουν τη διάγνωσή τους.

Τα πιο κοινά συμπτώματα της νόσου του Crohn είναι τα παρακάτω:

• Κοιλιακό άλγος
• Αιμορραγία
• Διάρροια
• Πυρετός
• Απώλεια όρεξης
• Απώλεια βάρους
• Πόνος στις αρθρώσεις
• Αίσθημα κόπωσης
• Στοματικά έλκη
• Πρησμένα ούλα

Ενίοτε, οι ασθενείς με νόσο του Crohn μπορεί να περάσουν μεγάλα χρονικά διαστήματα δίχως να εμφανίσουν συμπτώματα. Οι περίοδοι τόσο της ύφεσης όσο κα της έξαρσης της νόσου δεν μπορούν να προβλεφθούν.

Επιπλοκές

Αν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως και αποτελεσματικά, η νόσος του Crohn μπορεί να έχει σοβαρές επιπλοκές, που χρήζουν χειρουργικής αντιμετώπισης, όπως:

• Στένωση και δυνητικά απόφραξη του εντέρου.
• Διάτρηση του εντέρου και επιμόλυνση της κοιλιάς (περιτονίτιδα).
• Συρίγγιο του εντέρου.
• Καρκίνος του παχέος εντέρου (έπειτα από χρόνια νόσο)
• Οστεοπόρωση

Παράγοντες κινδύνου

Υπάρχουν διάφοροι παράγοντες που ευνοούν την εκδήλωση της νόσου του Crohn, όπως:

• Κληρονομικότητα
• Κάπνισμα
• Αλλαγές στο μικροβίωμα του εντέρου
• Ορισμένα είδη βακτηρίων και ιών

Πώς γίνεται η διάγνωση της νόσου του Crohn;

Μετά την φυσική εξέταση του ασθενούς και τη λήψη λεπτομερούς ιστορικού του, ο γιατρός ενδέχεται να παραγγείλει μια σειρά από εργαστηριακές (αίματος, κοπράνων), ενδοσκοπικές κι απεικονιστικές εξετάσεις για να γίνει ακριβής διάγνωση.

Οι εξετάσεις που διαγιγνώσκουν και παρακολουθούν τις εξάρσεις της νόσου του Crohn και την ανταπόκριση του ασθενούς στη θεραπεία περιλαμβάνουν τις εξής διαδικασίες:

• Ενδοσκόπηση ανώτερου πεπτικού
• Κολονοσκόπηση ή σιγμοειδοσκόπηση
• Αξονική/μαγνητική τομογραφία κοιλίας
• Ενδοσκοπικό υπερηχογράφημα ορθού (EUS)

Πώς αντιμετωπίζεται η νόσος του Crohn;

Ο στόχος της θεραπείας για τη νόσο του Crohn είναι αφενός η αναστροφή της φλεγμονής κι αφετέρου η αποτροπή νέας έξαρσης. Η πρόκληση με τη νόσο του Crohn είναι ότι οι ασθενείς συχνά πάσχουν για μεγάλο χρονικό διάστημα προτού διαγνωστούν. Πολλοί δεν αισθάνονται τη φλεγμονή στο λεπτό έντερό τους, παρά μόνο αφού δημιουργηθεί ουλώδης ιστός ή πάχυνση του εντέρου.

Δυστυχώς, η καθυστερημένη διάγνωση συνήθως σημαίνει ότι υπάρχει περισσότερη φλεγμονή και είναι πιο δύσκολη η αντιμετώπιση της νόσου με χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η αντιμετώπιση είναι χειρουργική κι αφορά στην αφαίρεση (εντερεκτομή) του πάσχοντος τμήματος του (λεπτού) εντέρου κι επανένωση (αναστόμωση) των υγειών τμημάτων που εναπομένουν.

Η εντερεκτομή είναι μια επέμβαση που πραγματοποιείται τόσο με το παραδοσιακό, ανοικτό χειρουργείο,  όσο και λαπαροσκόπηση ή ρομποτική χειρουργική. Η μέθοδος που επιλέγεται κάθε φορά είναι συνάρτηση των ενδείξεων που έχει ο ασθενής.

Τι είναι η λαπαροσκοπική εντερεκτομή;

Η λαπαροσκοπική εντερεκτομή δεν περιλαμβάνει μεγάλες τομές, όπως η αντίστοιχη ανοικτή επέμβαση, αλλά εκτελείται διαμέσου μικρών οπών στην κοιλιά του ασθενούς, από τις οποίες ο χειρουργός εισάγει το λαπαροσκόπιο, ένα είδος ενδοσκοπίου με ενσωματωμένη ψηφιακή κάμερα και τα υπόλοιπα λαπαροσκοπικά εργαλεία.

Με τη βοήθεια του λαπαροσκοπίου και της καμεράς του, ο χειρουργός αποκτά εικόνα του χειρουργικού πεδίου σε μεγέθυνση κι έτσι κάνει τις κινήσεις και τους χειρισμούς του με ακρίβεια και ασφάλεια, χωρίς να τραυματίζει γειτονικά όργανα κι άλλες ανατομικές δομές.

Αφού αφαιρέσει το προσβεβλημένο τμήμα του εντέρου, ο χειρουργός επανενώνει τις απολήξεις των υγειών τμημάτων του (αναστόμωση) κι αποκαθιστά τη φυσική συνέχεια και λειτουργία του πεπτικού συστήματος.

Η λαπαροσκοπική εντερεκτομή είναι μια ελάχιστα επεμβατική διαδικασία κι ως τέτοια χαρακτηρίζεται από σημαντικά πλεονεκτήματα, όπως:

• λιγότερος μετεγχειρητικός πόνος
• μηδενική σχεδόν απώλεια αίματος κι αποφυγή της ανάγκης για μετάγγιση
• συντομότερη παραμονή στο νοσοκομείο
• ταχεία ανάρρωση κι άμεση επάνοδος στις καθημερινές δραστηριότητες
• βέλτιστο αισθητικό αποτέλεσμα
• ελαχιστοποίηση κινδύνου επιπλοκών

Τι είναι η ρομποτική εντερεκτομή;

Η ρομποτική χειρουργική αποτελεί εξέλιξη της λαπαροσκόπησης και ενσωματώνει όλα τα πλεονεκτήματα της τελευταίας, ως ελάχιστα επεμβατικής διαδικασίας.

Η ρομποτική εντερεκτομή πραγματοποιείται με την υποβοήθηση ειδικού, χειρουργικού ρομπότ, το οποίο ελέγχεται από το χειρουργό μέσω μιας κονσόλας.

Ο χειρουργός βρίσκεται καθισμένος μπροστά στην κονσόλα και την οθόνη της, στην οποία απεικονίζεται το χειρουργικό πεδίο τρισδιάστατα και σε εντυπωσιακή ψηφιακή μεγέθυνση. Από την κονσόλα, ο χειρουργός πλοηγεί και κατευθύνει τους ρομποτικούς βραχίονες έτσι ώστε να εκτελέσουν την εντερεκτομή με τη μέγιστη δυνατή ακρίβεια, σταθερότητα κι ευελιξία χειρουργικών κινήσεων.

Αυτά τα χαρακτηριστικά αναδεικνύουν τη ρομποτική εντερεκτομή ως τη λιγότερο επεμβατική κι επιβαρυντική για τον ασθενή χειρουργική προσέγγιση, ελαχιστοποιώντας τον κίνδυνο επιπλοκών από το χειρουργείο (τραυματισμό υγιών ιστών και γειτονικών δομών).