Περιτόναιο

Γενικά

Το περιτόναιο είναι ένας ορογόνος υμένας ο οποίος επενδύει το εσωτερικό της κοιλιάς αλλά και την επιφάνεια των οργάνων της σχηματίζοντας την περιτοναϊκή κοιλότητα. Διαχωρίζεται σε δύο πέταλα:

Το περίτονο ή τοιχωματικό πέταλο του περιτοναίου, το οποίο επενδύει την εσωτερική (κοιλιακή) επιφάνεια των τοιχωμάτων της κοιλιάς, της πυέλου και του διαφράγματος.
Το περισπλάχνιο πέταλο του περιτοναίου, το οποίο περιβάλλει πλήρως ή εν μέρει τα διάφορα σπλάχνα της κοιλιάς και της πυέλου (τον στόμαχο, μέρος του 12δακτύλου, μέρος του ήπατος, τη χοληδόχο κύστη, το λεπτό έντερο, μέρος του παχέος εντέρου και τη σκωληκοειδή απόφυση, τη μήτρα και τα εξαρτήματα).

Τα δύο αυτά πέταλα σχηματίζουν μια κοιλότητα που ονομάζεται περιτοναϊκή κοιλότητα, η οποία υπό φυσιολογικές συνθήκες περιέχει μια μικρή ποσότητα ορώδους υγρού (περίπου 100 ml) και δημιουργούν διάφορες πτυχές. Επίσης παρέχουν στήριξη ή σημεία ανάρτησης των σπλάχνων (συνδέσμους).

Το περιτόναιο σχηματίζει τους εξής ανατομικούς χώρους:

Δεξιό & αριστερό υποδιαφραγματικό χώρος
Δεξιό υφηπατικό χώρος
Επιπλοϊκό θύλακο (είναι πίσω από το στομάχι και το έλασσον επίπλου, ενώ επικοινωνεί με το μείζον τμήμα της περιτοναϊκής κοιλότητας δια του επιπλοϊκού τρήματος του Winslow
Δεξιό & αριστερό μεσεντερικό χώρος
Ευθυκυστικό κόλπωμα (άνδρας)
Ευθυμητρικό και κυστεομητρικό κόλπωμα (γυναίκα)

Το περιτόναιο παράγει και απορροφά το περιτοναϊκό υγρό, διατηρώντας σταθερή την ποσότητά του, περιορίζει τη διασπορά και συμμετέχει στην απομάκρυνση των βακτηρίων από την περιτοναϊκή κοιλότητα. Επίσης, επιτρέπει τη μετανάστευση φλεγμονωδών κυττάρων προς την περιτοναϊκή κοιλότητα, όταν χρειάζεται, και προστατεύει μηχανικά τα ενδοκοιλιακά όργανα.

Οι κύριες παθήσεις του περιτοναίου είναι: